Spatha (zwaard)

Het Romeinse leger
..Romeins leger Het Romeinse leger Leger van het Romeinse Koninkrijk Leger van het Romeinse Keizerrijk Laat-Romeinse leger Leger van de Romeinse Republiek Legeronderdelen Legioen Cohort Manipel Centurie Contubernium Auxilia Equites Triarii Principes Hastati Velites Katafrakt Vexillatio Pretoriaanse garde Militaire termen SPQR Phalerae Aquila Signum legionum Donativum Acies triplex Decimatie Winterkamp Zomerkamp
..Legioenen Legio I Germanica Legio I Adiutrix Legio I Italica Legio I Macriana Liberatrix Legio I Minervia Legio I Parthica Legio II Augusta Legio II Adiutrix Legio II Italica Legio II Parthica Legio II Traiana Fortis Legio III Gallica Legio III Augusta Legio III Cyrenaica Legio III Italica Legio III Parthica Legio IIII Macedonica Legio IV Scythica Legio IV Flavia Felix Legio IV Parthica Legio V Alaudae Legio V Macedonica Legio VI Ferrata Legio VI Victrix Legio VII Claudia Legio VII Gemina Legio VIII Augusta Legio IX Hispana Legio X Gemina Legio X Fretensis Legio XI Claudia Legio XII Fulminata Legio XIII Gemina Legio XIIII Gemina Legio XV Primigenia Legio XV Apollinaris Legio XVI Gallica Legio XVI Flavia Firma Legio XVII Legio XVIII Legio XIX Legio XX Valeria Victrix Legio XXI Rapax Legio XXII Deiotariana Legio XXII Primigenia Legio XXX Ulpia Victrix
..Marine Classis Misenensis Classis Ravennatis Classis Syriaca Classis Alexandrina Classis Mauretania Classis Germanica Classis Britannica Classis Pannonica Classis Moesica Classis Pontica
..Rangen Tribunus Legatus Augusti pro praetore Legatus pro praetore Legatus legionis Praefectus Primus pilus Centurio Optio Decurio Aquilifer Tesserarius Cornicen Signifer Imaginifer Romeins legionair
..Wapens Handwapens Gladius (kort steekzwaard) Pugio (dolk) Spatha (langer zwaard) Semi-spatha (klein zwaard) Hasta (lans) Pilum (werpspeer) Slinger Zware wapens Stormram Belegeringstoren Katapult Ballista Scorpio Cheiroballistra Carroballista Onager Bescherming Subarmalis (leren vest) Lorica musculata (kuras) Lorica squamata (schubbenpantser) Lorica plumata (schubbenpantser) Lorica hamata (maliënkolder) Lorica segmentata (kuras van stroken metaal) Cassis (helm) Scutum (schild) Pluteus (schutscherm) Vinea (schutdak) Testudo (stormdak)

De Spatha (mv. Spathae) is het lange zwaard dat de Romeinse cavalerie gebruikte. Het model was identiek aan de gladius dat door de Romeinse legionairs werd gebruikt, maar het was langer. Het woord komt van het Griekse woord σπαθη, wat spatel betekent.

Reconstructie van een Spatha eind 2e eeuw

De Spatha werd niet alleen gebruikt om vanaf het paard uit te halen, maar ook tijdens een man-tegen-mangevecht. In de late keizertijd was ook de infanterie uitgerust met spathae. Naast het spatha werd ook nog de semi-spatha gebruikt als licht verdedigingszwaard. De Spatha werd net als bij de legionair standaard aan de rechterkant gedragen bij de infanterie en links bij de cavalerie.

Onderdelen van het Zwaard van Woerden

In latere tijden werden soortgelijke zwaarden, ook spatha genoemd, gebruikt door de Franken. Er zijn diverse van dit soort zwaarden in Nederland gevonden, onder andere het Zwaard van Woerden. Deze spatha heeft verschillende onderdelen. Het gevest bestaat uit een gevestknop, knopstang, geveststang en pareerstang. De kling heeft een middengeul.

Bronnen, noten en/of referenties